Španija ove godine obeležava 80. godišnjicu kraja građanskog rata (1936-1939) i egzila republikanaca koji je usledio nakon toga.Tada je oko pola miliona Španaca pobeglo od odmazde,zatvora i strahota fašističke diktature i spas pokušalo da pronađe u Francuskoj,Latinskoj Americi ili Severnoj Africi.U odbranu Španske
Republike stale su i takve veličine poput Federika Garsija Lorke,Rafaela Albertija,Migela Ernandeza i drugih.Poznato je da je preko 1800 jugoslovenskih dobrovoljaca(komunista) učestvovalo u Španskom građanskom ratu na strani Španske Republike,od čega je polovina poginula.Veliki broj bivših jugoslovenskih dobrovoljaca u Španskom građanskom ratu se još za vreme Drugog svetskog rata tokom NOB-a istakao ratnim iskustvom stečenim u Španiji poput Veljka Vlahovića,Koče Popovića,Koste Nađa,Danila Lekića,Ivana Gošnjaka,Lazara Udovičkog,Aleša Beblera i dr.Uspomenu na njih u Beogradu čuva skroman,neupadljiv spomenik Internacionalnim brigadama koji se nalazi pored Karađorđevog parka dok i jedna ulica na Novom Beogradu još uvek nosi njihovo ime. Jugoslavija je bila jedina socijalistička zemlja koja je raširenih ruku primila svoje interbrigadiste ne optužujući ih za “sumnjive kontakte” uspostavljene u Španiji sa levičarskim sektorima iz zapadnih zemalja a mnogi od njih su dospeli na značajne funkcije.Nakon Drugog svetskog rata sa Frankovom Španijom kao Hitlerovom saradnicom jedino su Jugoslavija i Meksiko trajno raskinuli diplomatske odnose,nastavljajući da je održavaju sa Španskom Republikom u egzilu koja je u Beogradu imala i svog opunomoćenog diplomatskog predstavnika Federika Minjana.Pomoć španskim antifašistima SFRJ je pružala ne samo davanjem azila nego i u teorijskoj obuci o funkcionisanju jugoslovenskog samoupravnog sistema i marksizma uopšte,vojnoj obuci,štampanju ideološko propagandnog materijala,stipendijama,smeštajem i radnim mestima.U Jugoslaviju su tada došli i ugledni španski pisci komunisti Eduardo Pons Prades,Huan Kastelja i španski nobelovac Kamilo Hose Sela.
