KVISLINZI U SRBIJI 1941-1944

Tokom fašističke okupacije Srbije u Drugom svetskom ratu, u službi okupatora bili su domaći izdajnici iz redova Nedićeve ,, Srpske državne straže “, Ljotićevi fašisti, četnici Draže Mihailovića i Koste Pećanca.
Nemci su u Srbiji imali 9 divizija sa oko 80.000 vojnika. Sredinom 1944. godine Nemci su raspustili četnike Koste Pećanca i naredili im da pređu u ,, državnu stražu ” Milana Nedića. Nemci rade na stvaranju masovne Nedićeve vojske nazvane ,, korpusi “, kako bi zamenili razularene pijane četničke bande, koje su bile vojnički nesposobne za bilo kakve akcije. Četnici Draže Mihailovića su uglavnom po srpskim selima, gde pljačkaju, pale kuće i kolju ljude, pristalice partizana i njihove simpatizere. Oni su u čvrstoj saradnji sa Nemcima, Bugarima, Nedićevom ,, državnom stražom ” i raspuštenim Pećančevim četnicima. Nemci nisu bili sigurni u ove demoralisane bande, pa su u tu svrhu doveli jedan korpus Bugara, oko 40.000 vojnika, kojima je komandovao general-pukovnik Asen Nikolov. Taj korpus je raspoređen u većem delu Srbije, sve do Kraljeva, Čačka i Užica. Bugarska vojska je takođe činila zločine nad stanovništvom Srbije. Nakon sukoba sa partizanskim odredima, brigadama i divizijama, avgusta 1944. godine, kod Bugara dolazi do demoralizacije jer su trpeli ogromne gubitke.
Nedićevi korpusi ,, Srpske državne straže ” imali su oko 40.000 kvislinga.
Ljotićevi fašisti su bili formirani u čete i bataljone, rasuti po gradovima i selima, njih 10.000 fašista. Bili su organizovani od mladića starih od 16-22 godine, koji su sačinjavali nacionalnu službu ,, Zbor “. Sprovodili su fašističku propagandu na seoskim skupovima, crkvenim praznicima i drugim verskim i nacionalnim manifestacijama, na kojima su držali fašističke govore. Sledbenici ,, Mite Bogomoljca “, rasturali su i svoj fašistički list koji se zvao ,, Naša borba “.
Četnici Draže Mihailovića su avgusta 1944. godine imali 47 korpusa, a korpusi su bili sastavljeni od brigada, mada je korpus brojao svega 900 bandita. Sve skupa, četnika je bilo oko 40.000 u Srbiji, a u Sandžaku oko 5000 crnogorskih četnika.
Rusi, belogardejci, tzv ,, Ruski dobrovoljački korpus “, bio je formiran od bataljona i pukova koji je imao oko 10.000 pripadnika. Bili su to većinom stari ratnici iz Oktobarske revolucije u Rusiji, koji su bili posebno prekaljeni u borbama i vrlo vični ratovanju. Bilo je tu starih ljudi koji su se borili noseći u jednoj ruci pušku a u drugoj štap. Oni se nisu lako predavali, već su se borili do zadnjeg daha. Bilo je među njima i mladića ruskog porekla, potomaka belogardejaca, kao i mladića iz armije generala Vlasova. Njima su Nemci poverili da čuvaju objekte na komunikacijama, skladišta i magacine hrane i glavne mostove na rekama. Davali su žestok otpor našim partizanskim jedinicama.
Nemci, Bugari i nedićevci su obezbeđivali glavne naseljene centre, komunikacije, rudnike, privredne i druge važne objekte, koji su bili od vitalnog značaja za okupacioni sistem, dok su četnici i ljotićevci držali uglavnom sela i varošice.
Pored njih, partizanskim jedinicama su se pri oslobođenju Srbije, suprotstavili, u Sandžaku i u dolini Ibra, i nekoliko albanskih kvislinških bataljona, koji su bili pod nemačkom komandom.
Svi nabrojani neprijatelji su se takmičili ko će više zla naneti i više ljudi ubiti u okupiranoj Srbiji, da bi narod naterali na poslušnost okupatoru. Crpeli su iz Srbije sva materijalna dobra: hranu, rudna i šumska blaga i besplatnu radnu snagu radi ratovanja na istočnom frontu. Nisu uspeli da mobilišu niti ikoga za rat na istočnom frontu, nego su naprotiv morali da drže jake snage u Srbiji radi gušenja narodnog otpora.
Borci, ilegalci i drugi pripadnici NOR-a širom Srbije, davali su, svaki na svoj način, žestok otpor okupatoru i njegovim slugama. Oni su se tako pripremali za odlučujuće dane, za doček i pomoć operativnoj armiji NOV i POJ u njenom pohodu za oslobođenje Srbije.